Satranç çok yararlı bir oyun, Ami Mizuno'nun da deliler gibi sevdiği bu beyin sporunu biraz daha yakından tanıttım. Umarım anlaşılır olmuştur =)

Genel Mantık

Satranç, iki tarafın birbirine karşı üstünlük sağlamak için elindeki taşları kullanarak iyi bir oyun çıkarmasını gerektiren oyundur. Bunun için elinizde 8 piyon, 2 kale, 2 at, 2 fil, vezir ve şahınız bulunmaktadır. Şüphesiz bu taşlardan en önemlisi Şah. Öyle ki onu kaybederseniz oyunu da kaybedersiniz...

Şahı korumak, aynı zamanda karşı tarafın şahını ele geçirmek tek amacınız. Bunu yaparken çeşitli taktikler uygulayacaksınız, her taş belli bir hareket şekline sahip olarak ilerler. Önemli olan onları en iyi şekilde kullanabilmektir.

Tahta[b]



Satranç Tahtası, 8x8 toplam 64 kareden oluşur. Oyun başlarken taşlar Kale-At-Fil-Vezir-Şah-Fil-At-Kale ve en yakın 2. sıraya piyonlar gelecek şekilde dizilir.

[b]Piyon



Piyonlar yukarıda görüldüğü gibi eğer bir kare ilerisi boş ise ileri doğru gidebilirler.



Eğer önlerinde bir taş varsa ilerleyemezler.



Ön taraflarındaki çapraz köşelerinde bir düşman taşı varsa onu yiyebilirler. Bu şekilde piyon ileri sağa ya da ileri sola gidebilir (çapraz).

Piyon - Özel Hareketleri

Enpassant hareketi, bir piyon ilk hamlesinde 2 hamle birden ilerleyebilir. bu sırada yemeden geçtiği herhangi bir piyon boş çapraz tarafa giderek onu yiyebilir.

Diğer bir özel hareket piyonun karşı tarafta -artık hareket edemeyecek kadar- yer alması ile at, fil, kale, vezir olabilmesi durumudur. Bunlardan biri olarak oyuna devam edilir.

At



At, Satrancın en ilginç harekete sahip taşıdır. sadece L şeklinde giderler 1+3 şeklinde ilerler. Resimde kırmızı olarak belirtilen noktalara gidebilir.



At, engel tanımaz. Yukarıdaki şekilde bile olsa üstlerinden geçerek gidebileceği yerlere gider. Tabi gittiği yerde taş olmaması şartıyla.



At, yukarıdaki şekilde taş yiyebilir.

Kale

Kale sadece yatay ya da dikey istediği kare atlama özelliğine sahip bir taştır.



Çapraz gidemez. Aynı zamanda önünde engel varsa da yatay ya da dikey de olsa geçemez.



Kale yukarıdaki gibi taş yer.



Fil



Fil sadece çapraz gidebilen bir taştır. Kalenin zıttı diyebiliriz.



Fil, çapraz gidebildiği gibi ancak çaprazındaki düşman taşları yiyebilir.

Vezir



Vezir (Queen / Kraliçe), Satranç tahtasının en değerli taşıdır. Hem kale hem fil gibi gidebilir. Yani hem çapraz hem yatay-dikey.



Vezir, üzerinden geçemez ama bulunduğu konuma göre çok iyi pozisyonlar yakalayabilir.

Şah



Şah, oyunun en değerli ve korunması gereken taşıdır. Bu taşı kaybederseniz, oyunu da kaybetmiş olursunuz.

Şah, aynı piyon gibi tek kare hareket edebilir. Yalnız piyondan farkı, sağa sola ya da geriye hareket edebilmesidir.

Bazı Özel Hareketler

Rok Yapmak

Yukarıda siyah vezir kalelerin yanlarındaki boş kutuya hareket edebilir. Buna Castle (Rok) hareketi denir. Bu hareketinden sonra Kale, şahı atlayarak diğer yanına geçer.



Rok, bazı durumlarda yapılamaz. Bunlar: Eğer kaleler yer değiştirdiyse (ilk konumlarından), şahın geçeceği yer, ya da üzerinden geçeceği kareler düşmanın ulaşabileceği bir kareyse, kale ile şah arasında taş bulunuyorsa yapılamaz.



Şah Çekmek



Yukarıdaki resimde beyaz en son oynamıştır ve Fil ile siyahın Şahını tehdit etmiştir. Siyah, şahını oynamak ya da şahını onun tehditinden korumak zorundadır. Oynayabileceği taşlar ancak varolan tehditi kaldırmaya yönelik olabilir. Çünkü kaldırmazsa oyun biter.

Mat Etmek



Yukarıdaki resimde en son beyaz oynamış ve Vezirini E8'e koymuştur (Tablonun en üst ortası). Bu durumda Siyahın şahı sıkışmış ve ne hareket yaparsa yapsın tehditi kaldıramaz hale gelmiştir. Bu durumda oyun bitmiştir. Çünkü siyah ne oynarsa oynasın şahı kaybeder.

Beraberlik

Oyun bazı durumlarda berabere biter. Bunlar:

Sürekli Şah: Bir taraf sürekli şah çekiyor ve diğer tarafın kurtulma şansı yoksa berabere biter.

PAT: Bir tarafın şahı hareket edemiyor ve kurallara uyan bir hamle yapamıyorsa berabere biter.

Mat Edecek Taşın Bulunmaması: İki tarafta da mat edebilecek sayıda ve özelliklerde taş bulunmuyorsa berabere biter. Bunlar tahtada sadece iki şah varsa, ek olarak fil, at ya da 2 at varsa pozisyon yok demektir.

Hamle Tekrarı: Aynı pozisyon üst üste tekrar ediyorsa berabere biter.

50 Hamle Kuralı: İki tarafta 50 hamle boyunca piyon sürmemiş ya da taş almamışsa berabere biter.

Anlaşmalı: Oyunun berabere biteceğini düşünen taraflar anlaşırlarsa berabere biter.